سایه کابینه در بهارستان

٢٠ روز مانده به تحلیف رییس‌جمهور، بررسی اسامی احتمالی کابینه، در پارلمان چالش برانگیز شد

 

سایه «کابینه» در بهارستان

زینب صفری

«اخبار خوب و خوشایندی از بستن لیست کابینه به گوش نمی‌رسد مخصوصا در تیم اقتصادی. امیدوارم این اخبار درست نباشد.» این توییت ١٥٠ کاراکتری الیاس حضرتی، نماینده تهران و عضو کمیته تعامل فراکسیون امید بر سر چینش کابینه خلاصه همه زمزمه‌هایی است که این روزها از راهروهای بهارستان و حرف‌های در گوشی نمایندگان به گوش می‌رسد. صبح دیروز پیش از آغاز جلسه علنی نمایندگان یک نشست غیرعلنی درباره کابینه دوازدهم داشتند و توییت حضرتی بعد از این جلسه نشان داد نگرانی‌های اخیر اصلاح‌طلبان درباره کابینه بی‌سبب نبوده است. چند روز پیش محمدرضا عارف گفته بود «در انتخابات اردیبهشت هیچ شکی نیست که پیروزی روحانی مدیون اصلاح‌طلبان است. خواهش ما در آستانه تشکیل دولت دوازدهم همراهی و هماهنگی با فراکسیون امید است»؛ سخنانی که با هجمه‌ای از سوی برخی چهر‌ه‌های دولت همچون حسام‌ا‌لدین آشنا و محمد فاضلی رییس مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست‌جمهوری مواجه شد و آن را سهم‌خواهی عارف از دولت تلقی کردند؛ 

موضوعی که البته با واکنش‌های بعدی عارف و اعضای فراکسیون امید همراه شد که پای هیچ سهم خواهی درمیان نیست و شاخص‌هایی که فراکسیون امید در رایزنی‌ها و دیدارهایش بیان کرده خواست مردم و کسانی است که به روحانی رای داده‌اند. حتی بهرام پارسایی، سخنگوی فراکسیون امید به روحانی توصیه کرد سخنرانی‌هایش در ایام انتخابات را یک بار دیگر مرور کند تا وعده‌های انتخاباتی‌اش را از یاد نبرد و به ارزیابی فراکسیون امید از کابینه فعلی در راستای چینش کابینه دوازدهم توجه کند. فراکسیون امید خواسته تا از وزرای فعلی ٧ وزیر در کابینه دوازدهم نباشند، ٥ وزیر بمانند و در مورد ٦ وزیر دیگر هم ارزیابی متوسطی داشته و توصیه کرده تا اگر رییس‌جمهور گزینه‌های بهتری از آنها پیدا کرد، جایگزین کند.
ساعاتی بعد علی لاریجانی، رییس مجلس در حاشیه مراسم چهلم شهدای تروریستی در پاسخ به سوال خبرنگاری که درباره «سهم‌خواهی برخی فراکسیون‌ها پیش از معرفی کابینه دولت دوازدهم» از او پرسید، گفت: امروز در مجلس پیرامون این موضوع بحث شد و برداشت من این است که کلیت مجلس علاقه‌مند است تا در این شرایط حساس کشور، کابینه از توانمندی متناسب با شرایط کشور برخوردار باشد و مسائل دیگر حاشیه بر این است؛ البته استنباط من از کلیت نظر جلسه صبح اینچنین است، اما فراکسیون‌ها می‌توانند نظرات و ملاحظات دیگری داشته باشند.
چند روز پیش محمدجواد ابطحی، عضو فراکسیون ولایی در گفت‌وگو با «اعتماد» از ارتباط تنگاتنگ علی لاریجانی با دولت بر سر چینش کابینه خبر داده بود. موضوعی که روز گذشته هم بهروز نعمتی، سخنگوی هیات رییسه مجلس و از نزدیکان به لاریجانی در گفت‌وگو با «اعتماد» آن را تایید کرده اما گفت: رییس مجلس هرگز به صورت مصداقی در مورد وزرای پیشنهادی با دولت وارد گفت‌وگو نشده و صرفا بحث بیان شاخص‌های کلی درمیان بوده است.
اما در همین حال مسعود پزشکیان، نایب‌رییس مجلس که به عنوان مسوول ارتباط وزرای پیشنهادی با مجلس هم انتخاب شده است درباره چینش کابینه در جمع خبرنگاران گفت که تفاهم و وحدت در کابینه‌ تاثیرگذاری اقدامات آنها را بیشتر می‌کند. به همین دلیل وحدت‌نظر و تفاهم باید محور انتخاب وزرا باشد. به گفته پزشکیان فشارهای بسیاری از سوی جناح‌های مختلف وجود دارد. رسانه‌ها، نمایندگان، مسوولان و سخنگوها توقعاتی را ایجاد کرده‌اند و رییس‌جمهور نیز در مقابل همه این توقعات موظف به انتخاب وزرای خبره و توانمند است. نایب‌رییس مجلس این را هم گفته است که رییس‌جمهور تاکنون فرصت برگزاری جلسه با ما به عنوان نایب‌رییس مجلس در مورد تشکیل کابینه جدید را نداشته و با توجه به حجم توقعات و اظهارنظرهای مختلف فرصت تشکیل این جلسه پیدا نشده اما اتهام‌زنی رسانه‌ها و برخی اظهارات نادرست سبب شده جوی درست شود که دولت کمتر به سوی افرادی که با آنها همسو است، برود.

در جلسه عصر دیروز فراکسیون امید چه گذشت؟
بعدازظهر روز گذشته مجمع عمومی فراکسیون امید جلسه تشکیل داد تا اعضا هم گزارش عملکرد کمیته تعامل را بشنوند و هم ارزیابی فراکسیون درباره کابینه فعلی را نهایی کنند. بعد از جلسه محمدرضا عارف، رییس فراکسیون امید این جلسه را مثبت ارزیابی کرد و در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی فراکسیون امید مجلس (فام) گفت: در این جلسه بیش از ٣٠ نفر از نمایندگان به بیان نقطه نظرات خود درباره روند شکل‌گیری دولت دوازدهم و انتظارات موجود از این دولت پرداختند. در مجموع نظر ما این است که دولت آقای روحانی هم در سال ۹۲ و هم به شکل ملموس‌تر در سال ۹۶، رای خود را از گفتمان اصلاح‌طلبی به دست آورده و ما به عنوان نمایندگان این گفتمان در مجلس، باید با این دولت تعامل کنیم و نگاه ما به این دولت مثبت است. او با تاکید بر اینکه این تعامل و همراهی از ابتدا وجود داشته، گفت: ما می‌خواهیم در ادامه مسیر هم این تعامل به حداکثر برسد.
عارف به لزوم توجه به سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان و حامیان دولت اشاره کرد و گفت: در عین حال و ضمن حفظ فضای تعاملی مثبت بین فراکسیون امید و رییس‌جمهوری، ما خود را نسبت به مردم متعهد می‌دانیم و در این راستا بر انجام وظایف نظارتی خود به عنوان وکلای ملت نیز تاکید داریم و معتقدیم این دقت و نظارت، در راستای کمک به دولت دوازدهم برای تشکیل کابینه‌ای کارآمد، ضروری است.
چینش کابینه قطع شده است؟
اما علیرضا رحیمی، نماینده تهران و از اعضای فراکسیون امید هم در گفت‌وگو با «اعتماد» با بیان اینکه در جلسه غیر علنی صبح دیروز به هیچ‌وجه درباره مصادیق کابینه صحبت نشد در پاسخ به اظهاراتی که درباره قطعی شدن ترکیب کابینه مطرح است، گفت: من بعید می‌دانم رییس‌جمهور لیستی را بسته و قطعی کرده باشد. به علاوه خود فراکسیون امید این نگاه را دارد که مشورت کارشناسی به رییس‌جمهور بدهد و بحث سهم‌خواهی در میان نیست. الان فضای گمانه‌زنی حاکم است و هیچ گمانه زمانی قابل اتکا نیست. تا دقیقه نود هم ممکن است هر تغییری اتفاق بیفتد. به این دلیل انتخاب وزرا از اختیارات رییس است و ایشان  تا دقیقه نود می‌تواند نظرش را تغییر دهد. رحیمی درباره جلسه مجمع عمومی فراکسیون امید و گزارش کمیته تعامل هم گفت: ‌کمیته تعامل فراکسیون در چند نوبت موفق شده نظرات خودش را به دولت منعکس کند. اما الان در وضعیتی هستیم که خود فراکسیون اول باید به جمع‌بندی درباره وزرای موجود برسد و نظر کارشناسی خودش را درباره وزرای فعلی به آقای روحانی منعکس کند تا چینش کابینه با ملاحظه این ارزیابی صورت بگیرد. اما فراکسیون امید هنوز در فرآیند انجام ارزیابی است و هنوز نتیجه این نظرسنجی نهایی نشده است. رحیمی تاکید کرد: ‌انتظار این است که وزن کارشناسی فراکسیون امید بیشتر مورد توجه آقای روحانی قرار بگیرد. چون هم خیرخواهانه است و هم رو به سوی آینده دارد. رحیمی گفت به احتمال زیاد هفته آینده نتیجه قطعی ارزیابی فراکسیون مشخص شده و به اطلاع رییس‌جمهور خواهد رسید.

پیام مثبت روحانی به فراکسیون نمایندگان ولایی برای دیدار درباره کابینه؟
اما در همین حال از فراکسیون اصولگرایان ولایی خبر می‌رسد که آنها هم درخواست دیدار با رییس‌جمهور را به او منتقل کرده‌اند و ظاهرا پاسخ مثبت هم گرفته‌اند. حمیدرضا حاجی‌بابایی، رییس این فراکسیون به تسنیم گفت ما برای اعلام جمع‌بندی و نظرات خود درخواست کردیم که دیداری با آقای رییس‌جمهور داشته باشیم. بنده امروز از طرف کسانی که دیدار ما با آقای روحانی را پیگیری می‌کنند، پیام مثبت آقای رییس‌جمهور را دریافت کردم؛ دوستانی که درخواست ما را برای اعلام نظرمان به رییس‌جمهور درباره کابینه دوازدهم را پیگیری می‌کنند، گفتند که آقای روحانی از این درخواست استقبال کرده، منتها درباره اینکه این دیدار چه زمانی برگزار خواهد شد، ما اطلاعی نداریم.
هر چه هست دو هفته آینده دو هفته طلایی تعیین کابینه دوازدهم خواهد بود و ماراتن تعیین کابینه به پایان خود خواهد رسید. باید دید حسن روحانی که با حمایت اصلاح‌طلبان برای دومین بار به ریاست‌جمهوری رسید کابینه‌ای خواهد داشت که رضایت پایگاه رای او را جلب کند یا خیر.